Τρικλοποδιές της φύσης
Καθοδόν για την πόλη Gilgit, η τοπική φύση άρχισε με γοργούς ρυθμούς να ξεδιπλώνει τη διάθεσή της για αγριάδα και γύμνια, γεγονός αντιληπτό από την πληθωρική παρουσία άγονων γρανιτένιων βουνοκορφών και δύσβατων φαραγγιών. Το πράσινο χρώμα της φύσης έγινε πια παρελθόν, ενώ η πορεία μας προς το Gilgit συνεχίστηκε με μόνιμη πλέον συντροφιά τον Ινδό ποταμό.
Ήταν ωστόσο μια πορεία καθόλου ευκολοδιάβατη. Με τα χιόνια του χειμώνα και τις συχνές πλημμύρες να έχουν διαβρώσει –και εν μέρει καταστρέψει– το οδόστρωμα σε αρκετά σημεία της διαδρομής, υποχρεωθήκαμε σ’ ένα ατελείωτο σλάλομ ανάμεσα σε λακκούβες και νεροφαγώματα. Μια αρκετά επίπονη οδήγηση που δεν μας πρόσφερε καν την πολυτέλεια του λάθους, αφού μια στραβοτιμονιά αρκούσε να μας οδηγήσει εκτός δρόμου, κατευθείαν στο βάθος της αβύσσου, που καραδοκούσε δίπλα στο –χωρίς προστατευτικό– στηθαίο δρόμο.
Και οι τρικλοποδιές συνεχίζονταν! Το εμπόδιο των δύο κατολισθήσεων που είχαν φράξει το στενό δρόμο ξεπεράστηκε σχετικά εύκολα χάρη στην βοήθεια των συνεργείων που είχαν αναλάβει τη διάνοιξη του δρόμου στα επικείμενα σημεία της διαδρομής. Μάλιστα, σε πολλά σημεία η Όλγα χρειάστηκε να περπατήσει για να μπορέσω να περάσω την μοτοσυκλέτα.
Αντίθετα, οι κοίτες των τριών χειμάρρων που κατέβαιναν ορμητικά και κάθετα στον Κ.Κ.Η προκειμένου να ενωθούν με τον Ινδό ποταμό, μας υποχρέωσαν να περάσουμε τη μοτοσυκλέτα με τα χέρια μέσα από τα κρύα, βαθιά νερά τους. Ήταν τόση η ορμητικότητα και ο όγκος του νερού, που ακόμα και τα τετράτροχα οχήματα δυσκολεύονταν να ξεπεράσουν το υδάτινο εμπόδιο της διαδρομής.
Αξέχαστο πάντως θα μας μείνει το πέρασμα της μοτοσυκλέτας πάνω από δύο ξύλινες κρεμαστές γέφυρες, που χρησιμοποιούνταν ως παρακάμψεις λόγω έργων. Οι μεγάλες ταλαντώσεις των δύο τρεμάμενων γεφυρών κυριολεκτικά μας έκοψαν τα ήπατα, ενώ ο πανικός μας κορυφώθηκε όταν μέσα από τις αραιοδομημένες σανίδες των γεφυρών, αντικρίσαμε γεμάτοι τρόμο τον ανταριασμένο Ινδό στο βάθος της χαράδρας, έτοιμος να μας… καταπιεί!
Όλα αυτά μεσολάβησαν στα πρώτα 120 χλμ. της διαδρομής, για τα οποία χρειαστήκαμε 5 ώρες εξοντωτικής οδήγησης. Η συνέχεια της διαδρομής ως την πόλη Gilgit αποδείχτηκε όμως λιγότερο επίπονη, αφού ο δρόμος κοντά στο χωριό Chilas αποδεσμεύτηκε προσωρινά από την παρουσία του Ινδού ποταμού. Η ασφάλτινη γραμμή του Κ.Κ.Η απέκτησε έτσι μια πιο ευθύγραμμη πορεία, επιτρέποντας στην μοτοσυκλέτα να κινηθεί με μεγαλύτερες ταχύτητες (50-60 χλμ./ώρα).
Ανεξίτηλη ανάμνηση καθοδόν αποτέλεσε ωστόσο το θέαμα που εκστατικοί αντικρίσαμε σε μια στροφή του δρόμου, πράγμα που μας υποχρέωσε να πέσουμε στα φρένα, να αναζητήσουμε τη φωτογραφική μηχανή και να την στρέψουμε ψηλά στον ουρανό.
Μπροστά μας είχε ξεπροβάλει ένας χιονισμένος γίγαντας ύψους… 8.120 μ.! Ήταν το όρος Nanga Parbat, που οι ντόπιοι αποκαλούν «Killer mountain», λόγω των δεκάδων ορειβατών που έχουν σκοτωθεί εκεί στην προσπάθειά τους να αγγίξουν την κορυφή. Το επιβλητικό Nanga Parbat είναι μια από τις τέσσερις βουνοκορφές της οροσειράς Karakoram που ξεπερνούν τα 8.000 μ.! Η ορεινή υπερβολή της τοπικής φύσης σ’ όλο το μεγαλείο της!
Άλλος κόσμος
Η πόλη Gilgit, το διοικητικό και εμπορικό κέντρο της περιοχής, ανέλαβε να ξεκουράσει τα ταλαιπωρημένα μας κορμιά για τις επόμενες δύο μέρες. Εξερευνώντας το βορειότερο αστικό κέντρο της χώρας, που αποτελεί τη βάση για τους ορειβάτες και τους περιηγητές της ευρύτερης ορεινής περιοχής, μοιραία το ενδιαφέρον μας μονοπώλησε το πολύβουο παζάρι της πόλης. Πικάντικες γεύσεις, έντονα χρώματα, ετερόκλητα προϊόντα και αγέρωχες μορφές συνιστούσαν τα πρωταγωνιστικά στοιχεία της ξεχωριστής εμπορικής φιέστας που διαδραματιζόταν κατά μήκος του κεντρικού δρόμου.
Έντονη ήταν ωστόσο η παρουσία της αστυνομίας και του στρατού σε κάθε γωνιά της πόλης. Οι συχνές συγκρούσεις μεταξύ διαφόρων ντόπιων φυλών για θρησκευτικούς λόγους, αλλά κυρίως οι αιματηρές εχθροπραξίες μεταξύ Πακιστανών και Ινδών στα όρια της διαφιλονικούμενης περιοχής του γειτονικού Κασμίρ ευθύνονταν σε μεγάλο βαθμό για τα δρακόντια μέτρα ασφαλείας που αντικρίζαμε και την τεταμένη ατμόσφαιρα που επικρατούσε στα όρια του Gilgit. Εδώ, όντως, μύριζε… μπαρούτι!
Η στενή καταπράσινη κοιλάδα Hunza με τα γραφικά πετρόκτιστα χώρια της (Aliabad, Baltit, Karimabad), ήταν το πρώτο σημείο αναφοράς της διαδρομής από το Gilgit ως το χωριό Sust, 185 χλμ. βορειότερα. Το πέρασμά μας κάτω από το όρος Rakaposhi (7.788 μ.) ουσιαστικά σηματοδότησε την είσοδό μας στο παραμυθένιο κόσμο της Hunza, που φάνταζε σαν μια ανεπάντεχη όαση πρασίνου μέσα στην γκρίζα αγκαλιά των γρανιτένιων οροσειρών.
Προς μεγάλη μας ανακούφιση, το πράσινο χρώμα –που τόσο μας είχε λείψει– έκανε εδώ την επανεμφάνισή του με τρόπο θριαμβευτικό: σιτηρά, καλαμπόκια, οπωροφόρα δέντρα, λεύκες και πυκνοφυτεμένα περιβόλια απλώνονταν στα εύφορα εδάφη της κοιλάδας, την οποία οι ντόπιοι είχαν εκμεταλλευτεί μέχρι και το τελευταίο τετραγωνικό εκατοστό της. Κυριολεκτικά άλλος κόσμος!
Ακόμα κι οι άνθρωποι όμως! Καλοπροαίρετοι, ανιδιοτελείς, φιλόξενοι και αυθεντικοί, σε καμία περίπτωση δεν μπορούσαμε να τους συγκρίνουμε με τους συμπατριώτες τους που γνωρίσαμε νοτιότερα, στη περιοχή του Kohistan.
Στη διάρκεια της παρουσίας μας στα χωριά της κοιλάδας (κυρίως στην επιστροφή μας), ο φόβος και η επιφυλακτικότητα ήταν δυο άγνωστα για μας συναισθήματα, ενώ μια πρωτόγνωρη θετική αύρα νιώθαμε να μας πλημμυρίζει κάθε φορά που βρισκόμασταν περικυκλωμένοι από ένα πλήθος περίεργων και καλοσυνάτων ντόπιων.
Εδώ, στα καταπράσινα όρια της Hunza, οι γυναίκες δεν ήταν υποχρεωμένες να καλύπτουν τα πρόσωπά τους, ενώ τα μικρά παιδιά είχαν στη πλειονότητά τους βαμμένα μάτια, για να κρατούν έτσι μακριά τα κακά πνεύματα των βουνών.
Αξέχαστη πάντως θα μας μείνει η χειρονομία ενός αξιοσέβαστου γέροντα στο Karimabad, o οποίος σε ένδειξη φιλίας και θαυμασμού μάς πρόσφερε –εκτός από φαγητό και φιλοξενία– δύο υπέροχα χειροποίητα φυλακτά προκειμένου να έχουμε την εύνοια και την προστασία των θεών στο δρόμο προς την κορυφή του κόσμου!
Τελευταίος σταθμός
Η κορυφογραμμή Tupopdan, που στην τοπική διάλεκτος σημαίνει «Καυτός βράχος», ήταν το δεύτερο σημείο αναφοράς της διαδρομής Gilgit–Sust. Απέναντι ακριβώς από το χωριό Passu (που ήταν κτισμένο στο χείλος του παγετώνα Batura) υψωνόταν ένα σύμπλεγμα γιγάντιων μυτερών κορυφών από γρανίτη, που πρόσδιδαν στο τοπίο της περιοχής μια προκλητική επιθετικότητα, αντιπροσωπεύοντας μια από τις δυνατότερες παραστάσεις όλου του ταξιδιού.
Σύμφωνα με τις αφηγήσεις των ντόπιων, η κορυφογραμμή του «Καυτού Βράχου», κατά τρόπο ανεξήγητο, δεν καλύπτεται τον χειμώνα από χιόνια, με αποτέλεσμα να παραμένει πάντα γυμνή, όλο το χρόνο!
Στο Aliabad κάναμε τον τελευταίο μας ανεφοδιασμό σε καύσιμα. Στην συνέχεια της διαδρομής μας, ως τον τελικό προορισμό μας (την σινο–πακιστανική μεθόριο, 190 χλμ. μακριά), δεν υπήρχε περίπτωση να βρούμε βενζίνη – μόνο πετρέλαιο. Έτσι, ανεφοδιαστήκαμε με την προοπτική μιας πορείας τουλάχιστον 400 χλμ., αφού τα καύσιμα της μοτοσυκλέτας έπρεπε να φτάσουν και για την επιστροφή μας στο Aliabad. Σ’ αυτό το θέμα, λάθη ή επιπολαιότητες δεν χωράνε!
Πλήθος παρκαρισμένων φορτηγών, παραπήγματα σε ρόλο υπαίθριων μαγαζιών, λίγα μικρά ξενοδοχεία και πρόχειρες τελωνιακές εγκαταστάσεις αποτελούσαν τον μικρόκοσμο του Sust, τον τελευταίο πακιστανικό οικισμό πριν τα σύνορα της Κίνας. Κτισμένο σε υψόμετρο 3.630 μ., μόλις 88 χλμ. από τη συνοριακή γραμμή, το Sust δεν παρουσίαζε κανένα απολύτως ενδιαφέρον, καθώς ήταν προσανατολισμένο να εξυπηρετεί τις συνοριακές–τελωνιακές διαδικασίες των σύγχρονων εμπορικών καραβανιών.
Πρωταρχική μας μέριμνα κατά την άφιξή μας εκείνο το μεσημέρι στο Sust ήταν η ανεύρεση ενός καθαρού ξενοδοχείου. Στη συνέχεια, αδυνατώντας να χαλιναγωγήσουμε την ορμή μας για την κατάκτηση της κοντινής πλέον κορυφής, ετοιμαστήκαμε να συνεχίσουμε την πορεία μας προς τη σινο–πακιστανική μεθόριο.
Μια μάλλον βεβιασμένη κίνηση, που «σκόνταψε» πάνω στις επίμονες αντιρρήσεις του ξενοδόχου μας. Οι δύο χείμαρροι που παρεμβάλλονταν καθοδόν, οι ψηλές θερμοκρασίες του μεσημεριού και η κάκιστη κατάσταση του δρόμου ήταν τα κυριότερα επιχειρήματα του ξενοδόχου, στην προσπάθειά του να μας αποτρέψει και να αναβάλλουμε για τα χαράματα της επομένης το ραντεβού μας με το όνειρο της κορυφής. Εντέλει, η λογική επικράτησε του συναισθήματος και έτσι επιστρέψαμε στο δωμάτιό μας!
Επιτέλους, κορυφή!
Εκείνα τα χαράματα, αφήνοντας πίσω μας το Sust, «βλέπαμε» μόνο… κορυφή! Νιώθαμε τόσο δυνατοί και αποφασισμένοι να βάλουμε πόδι στα 4.730 μ. που τίποτα δεν φάνταζε ικανό να ανακόψει τη πορεία μας προς το Khunjerad Pass.
Ο ξενοδόχος είχε όντως δίκιο! Τα τελευταία 88 χλμ. του Κ.Κ.Η, που διέτρεχαν τα όρια του Khunjerad National Park, έκρυβαν απρόβλεπτες δυσκολίες και παγίδες, οι οποίες στο μυαλό μας ταυτίστηκαν με μια τελευταία, γενικευμένη συνωμοσία της φύσης να εμποδίσει την επέλασή μας προς την κορυφή.
Ήμασταν πάντως τυχεροί. Σε δύο σημεία της διαδρομής, τα συνεργεία είχαν ανοίξει μόλις την προηγούμενη μέρα το δρόμο από τις κατολισθήσεις, ενώ η στάθμη των δύο χειμάρρων που κληθήκαμε να περάσουμε ήταν σχετικά χαμηλή. Ο αδύναμος ήλιος δεν είχε προλάβει ακόμα να λιώσει τα χιόνια των κορυφών, με τα οποία τροφοδοτούνταν τα νερά των χειμάρρων. Αυτός ήταν άλλωστε ο λόγος για τον οποίο ο ξενοδόχος επέμενε να ταξιδέψουμε νωρίς το πρωί, και όχι το καταμεσήμερο. Γιατί τότε τα χιόνια έλιωναν, οι χείμαρροι φούσκωναν και γίνονταν απροσπέλαστοι.
Στα τελευταία 17 χλμ., η μισοκαταστραμμένη ασφάλτινη λωρίδα άρχισε ξαφνικά να ανηφορίζει απότομα και δαντελωτά πάνω στη βουνοπλαγιά, με αποτέλεσμα το υψομετρικό όργανο να «πάρει» φωτιά! Από τα 3.700 μ. που κινιόμασταν, σύντομα φτάσαμε στα 4.000 μ., αμέσως μετά στα 4.150 μ., κατόπιν στα 4.400 μ. και συνέχεια ανηφορίζαμε! Λαχανιάζοντας όμως! Τόσο η μοτοσυκλέτα, όσο και εμείς…
Η μοτοσυκλέτα αγκομαχούσε όλο και περισσότερο καθώς σκαρφαλώναμε όλο και πιο ψηλά. Κάθε χιλιόμετρο που αφήναμε πίσω μας περνούσε με απελπιστικά αργό ρυθμό, ενώ η ασθματική λειτουργία του κινητήρα είχε αρχίσει να μας προβληματίζει σοβαρά. Παρόλο που τα καρμπυρατέρ της μοτοσυκλέτας αγωνίζονταν να σμίξουν το πολύτιμο υγρό με το οξυγόνο του αέρα, η ανταπόκριση στο άνοιγμα του γκαζιού ήταν τόσο πενιχρή, που μας έδινε την εντύπωση πως μέναμε από καύσιμα.
Δεν έφταιγε όμως, ούτε το υπέρβαρο φορτίο της μοτοσυκλέτας, ούτε η ανηφορική κλίση του δρόμου για τη δυσλειτουργία του κινητήρα. Ήταν τα αποτελέσματα της σταδιακής έλλειψης οξυγόνου (λόγω υψομέτρου), γεγονός που είχε αρχίσει να γίνεται πλέον αντιληπτό, όχι μόνο από τα «πνευμόνια» της μοτοσυκλέτας, αλλά και από τα δικά μας. Γρήγορες, βαθιές ανάσες, μικροζαλάδες και μυϊκή ατονία χαρακτήριζαν άλλωστε και τη δική μας «λειτουργία». Σε αυτό το υψόμετρο, σίγουρα δεν περιμέναμε πως εμείς και η μοτοσυκλέτα θα... πετούσαμε! Παρόλα αυτά όμως συνεχίζαμε, με τα μάτια καρφωμένα στο κοντέρ. Ναι, ήμασταν κοντά!
Τρεις ώρες αφότου αφήσαμε πίσω μας το Sust, η κατεβασμένη συνοριακή μπάρα που γεμάτοι ενθουσιασμό αντικρίζαμε, οριοθετούσε το τέλος του Κ.Κ.Η και την παρουσία μας στο Khunjerad Pass. Το υψομετρικό όργανο έδειχνε πλέον σταθερά και επίμονα τα 4.730 μ. και το θερμόμετρο τους 8ο C. Το αποκορύφωμα της οδικής μας εμπειρίας στο Κ.Κ.Η είχε συμπέσει με τη προσέγγιση του δρόμου στο ψηλότερο σημείο του, που αποτελούσε ταυτόχρονα και το ψηλότερο ασφαλτοστρωμένο σημείο του κόσμου. Επιτέλους, αγγίζαμε το όνειρο της κορυφής!
Κλείνοντας για πάντα μέσα μας τις γεωγραφικές συντεταγμένες του χώρου, φωτογραφηθήκαμε μπροστά στο μνημείο που ήταν αφιερωμένο στη φιλία των δύο λαών, ενώ αρκετά κουρασμένοι από την πραγματικά τιτάνια προσπάθεια της ανάβασης και την δραματική έλλειψη οξυγόνου, δώσαμε στον εαυτό μας λίγο χρόνο για ξεκούραση πριν πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής.
Κι εκεί, στη σκιά των βουνοκορφών με τα αιώνια χιόνια, αφήσαμε το βλέμμα και τις σκέψεις μας να βυθιστούν μέσα στη συγκλονιστική αγριάδα και μοναξιά του τοπίου. Συνεπαρμένοι από το μέγεθος του άθλου μας, αυθόρμητα και παθιασμένα αρχίσαμε να κραυγάζουμε, με όση δύναμη ψυχής μάς είχε πια απομείνει: «Είμαστε στην κορυφή του κόσμου! Μας ακούει κανείς;». Ήταν 12 Αυγούστου 1994…
